Wat als jouw levensverhaal opeens in een boek staat? Voor Termeh en Mohamed gebeurde het. Als tiener moesten ze uit Iran en Syrië vluchten en in Nederland een nieuw leven opbouwen. Op het voortgezet onderwijs anderstaligen (VOAT) bij Summa ontmoetten ze jeugdboekenschrijver Buddy Tegenbosch. Hun indrukwekkende verhalen inspireerden hem tot het schrijven van twee aangrijpende boeken. Vrijdagmiddag 14 november was de presentatie.
Buddy schreef al meerdere succesvolle jeugdromans. Zo won hij voor Match (2020) en Jimi Fender Johnson (2024) de Prijs van de Jonge Jury. Alle boeken kwamen uit zijn eigen fantasie. Een verhaal gebaseerd op echte gebeurtenissen schreef hij nog nooit. Tot nu. “Ik kom veel op scholen om jongeren te laten zien dat lezen niet saai is, maar juist spannend en interessant. Zo was ik ook bij het VOAT van Summa, waar veel jongeren zitten die uit hun land zijn gevlucht. Toen ik met een paar van hen sprak, wist ik: deze verhalen moet ik vertellen. Ze zijn aangrijpend en inspirerend.”
Buddy besloot de verhalen van Termeh uit Iran en Mohamed uit Syrië op te schrijven. “Toen mijn vader overleed, kreeg mijn oom de voogdij over mij en mijn zusje”, vertelt Termeh. “Hij is heel gelovig, ons gezin helemaal niet. Dat zorgde voor steeds meer spanningen. Toen hij ons wilde uithuwelijken, is mijn moeder met ons uit Iran gevlucht.” Termeh durfde het boek eerst niet te lezen. “Mijn vriend en zijn familie lazen het en waren erg onder de indruk en ontzettend trots op me. Toen pas ben ik ook gaan lezen. Ik dacht: wat een verhaal, bijna niet te geloven. Er kwamen veel herinneringen naar boven, soms moest ik huilen.”
Mohamed vluchtte samen met zijn moeder, zusje en broertje voor de oorlog in Syrië. Toen het geweld steeds dichterbij kwam, besloten ze te vertrekken. Eerst naar Algerije, later naar Nederland. “Ik heb nog alleen de eerste versie van het boek gelezen”, zegt hij. “Het klinkt misschien raar, maar ik vond het spannend en leuk. Buddy heeft het goed geschreven, heel dicht bij de waarheid. Voor het verhaal heeft hij sommige dingen overdreven en soms juist iets minder erg gemaakt.”
Buddy hoopt dat jongeren beide boeken lezen en erover praten, bijvoorbeeld in de klas. “We maken nu lesmateriaal, zodat docenten de verhalen goed kunnen bespreken in de les. De boeken laten zien wat jonge vluchtelingen meemaken. Want dit is niet alleen het verhaal van Termeh en Mohamed, dit is het verhaal van heel veel vluchtelingen. Als je het leest, begrijp je ook beter waarom zij niet kunnen terugkeren naar hun land.”
Termeh (nu 23) en Mohamed (21) voelen zich inmiddels helemaal thuis in Nederland. Ze studeren allebei bij Summa: Termeh is bijna klaar met de opleiding interieuradviseur en Mohamed studeert techniek. Hij werkt bij een loodgietersbedrijf, samen met zijn vader. “In Syrië krijg je een verkeerd beeld van Europa”, zegt hij. “Zo leerden we op school dat mensen tegen de islam zijn. Daarom was ik bang om naar Nederland te gaan. Maar de mensen hier zijn altijd lief voor ons geweest en hebben veel respect. Ik ben blij dat ik hier ben.”
De boeken ‘Enkele reis, Termeh’ en ‘Enkele reis, Mo’ zijn verschenen in de reeks ‘Best of YA’, een serie spannende boeken voor tieners en jongvolwassenen. Ze zijn nu te koop in de boekwinkel.
