De komende jaren is veel talent nodig om de vacatures in de semicon-sector in Brainport te vullen. Logisch dus dat een deel van de Beethovengelden speciaal bestemd is voor het behoud, werven en opleiden van talent. Er is een belangrijke taak weggelegd voor het regionale mbo-onderwijs om een antwoord te vinden op de grote vraag naar talent richting de semicon-industrie. Programmamanagers Simone Jilderda en Marty Willems trekken die kar. Dat doen zij vanuit Summa, dat penvoerder is namens de mbo-instellingen. ‘We zetten actief in op drie sporen: onderwijs vernieuwen, studenten beter begeleiden én nieuwe doelgroepen activeren.’
Het duo ziet de grote vraag naar talent eerder als een kans dan als een uitdaging. ‘Deze stok achter de deur helpt om zaken sneller voor elkaar te krijgen. Zo merk je nu al dat onderwijs en bedrijfsleven elkaar nóg meer opzoeken.’ Dat heeft onder andere geleid tot een breed oriëntatiejaar, dat inmiddels voor het eerst draait. Simone: ‘Het idee is om op deze manier meer studenten te stimuleren om door te stromen naar technische opleidingen en om uitval te verminderen. Ze krijgen ze de ruimte om hun eigen route te bepalen. Dat kan binnen een of meerdere opleidingen van Summa, maar ook elders. Als mbo-onderwijsinstelling stappen we hiermee over onze eigen schaduw heen. Het belang voor de regio staat voorop.’
Het oriëntatiejaar past bij de uitgangspunten van het versterkingsplan: meer maatwerk, betere begeleiding en een sterke(re) verbinding met het bedrijfsleven. Marty: ‘In dit geval hebben docenten samen met het bedrijfsleven de nieuwe modules vormgegeven. Daarmee zorgen we voor actueel en relevant onderwijs dat aansluit op de praktijk.’
Waar de focus bij het aantrekken van talent voor de semicon-sector eerst lag op hoger opgeleiden, ligt de nadruk nu op álle niveaus. Simone: ‘De vraag naar mbo-geschoolden is enorm. Van de duizenden extra professionals die de komende tijd nodig zijn, bestaat het grootste gedeelte uit praktisch geschoolden.’ En voor hen liggen mooie, uitdagende banen te wachten met toekomstperspectief, benadrukken de twee. ‘Mbo’ers verdienen in de techniek gemiddeld meer dan in andere sectoren. En om maar meteen een vooroordeel weg te nemen: dat hoeft geen vieze handen op te leveren.’
Niet alleen jonge talenten krijgen aandacht binnen het programma, er is bewust veel aandacht voor zij-instromers én voor bijscholing. Daar passen flexibele programma’s bij. Simone: ‘De techniek verandert razendsnel. Dat vraagt om professionals die mee kunnen en willen bewegen. Daarom steken we in op modulair onderwijs.’ Marty vult aan: ‘Het draait om beroepshandelingen en skills. Of je een diploma mbo, hbo of wo hebt, is minder relevant dan de wil om je te blijven ontwikkelen.’
De kracht van het plan dat de programmamanagers hebben opgesteld? Samenwerking. ‘Onderwijsvernieuwing doe je niet op een eiland’, verduidelijkt Simone. ‘Bovendien, als je iets moois ontwikkelt, waarom zou je dat dan niet delen met anderen?’ De samenwerking gaat inmiddels ook over de provinciegrenzen heen. Zo wordt kennis gedeeld met partners in Twente, Delft en Groningen. Marty: ‘Als iets goed werkt, willen we het niet voor onszelf houden. We bouwen één ecosysteem waar talent kan groeien.’
Al die inzet moet de komende jaren zorgen voor duizenden extra handen in de techniek. ‘Uitdagend, maar noodzakelijk’, stelt Marty. ‘De grootste winst zit bij volwassenen die nu nog niet in de techniek werken. De arbeidsmarkt is in beweging, mede door ontwikkelingen als AI, automatisering en robotisering. Sommige functies verdwijnen of krijgen een ander karakter. In de techniek blijven mensen nodig, dus je omscholen is de komende jaren een reële mogelijkheid en het biedt kansen.’ Simone vult aan: ‘Met dit plan vernieuwen we fundamenteel hoe we leren, samenwerken en talent laten groeien. We stomen mensen niet alleen klaar voor een job, maar voor een duurzame loopbaan in een sector die continu in beweging is.’
Voor zowel Simone als Marty was het een no brainer om ‘ja’ te zeggen tegen hun huidige rol. Hieronder lichten ze dat kort toe.
Simone
‘Ik heb ‘ja’ gezegd tegen deze job omdat ik het echt cruciaal vind dat we als Nederland investeren in de technologische maakindustrie en in het bijzonder in de halfgeleidersector, als motor voor onze brede welvaart. De internationale positie van Brainport biedt een unieke kans om niet alleen economisch, maar ook maatschappelijk het verschil te maken.
We willen met ‘Talent voor Semicon’ doorbraken realiseren in hoe we onderwijs vormgeven – grensverleggend samenwerken tussen onderwijssectoren en bedrijven om talent tussen 16 en 99 jaar aan te trekken en voor deze sector en onze regio te behouden. Met nieuwe verbindingen, nieuwe doorlopende lijnen tussen vo, mbo, hbo en wo, zonder drempels.
Daarmee bouwen we ook aan het onderwijs én de arbeidsmarkt van de toekomst. Dat is voor mij het andere belangrijke, wenkend perspectief in deze opgave.
En tot slot: als mbo in Brabant kunnen we echt het verschil maken voor de semicon industrie, omdat mbo-talent als geen ander de innovatie èn productie combineert. Het mbo als motor voor de semicon en voor de samenleving. Daar ga ik voor.’
Marty
‘Ik heb ‘ja’ gezegd tegen deze rol omdat het een uitzonderlijke kans is om op strategisch niveau écht verschil te maken in een sector die bepalend is voor de toekomst van onze regio. De opgave is duidelijk: de semicon-industrie groeit explosief en de behoefte aan mbo-geschoolde vakprofessionals neemt alleen maar verder toe. Dat vraagt om richting, om structuur, en om samenwerking voorbij bestaande grenzen. Precies dat is het speelveld waar ik energie van krijg en waar ik tot mijn recht kom.
Wat mij drijft, is dat we met dit programma niet alleen iets realiseren voor vandaag, maar bouwen aan structurele verandering in onderwijs én arbeidsmarkt. Het bij elkaar brengen van onderwijs, bedrijfsleven en overheid – van in de Brainport tot daarbuiten – is voor mij de kern. En het feit dat we dit niet alleen agenderen, maar het daadwerkelijk samen gaan doen, maakt deze opdracht voor mij relevant, betekenisvol en oprecht inspirerend.’
Deze activiteiten zijn mede mogelijk gemaakt door het Nationaal Versterkingsplan van Microchip-talent. In de Brainportregio bundelen TU/e, Fontys, Summa, Ter AA Brainport Development en de convenantpartners onder de naam Talent voor Semicon hun krachten met overheid en bedrijfsleven. Samen leiden we tot en met 2030 duizenden nieuwe mensen op voor de microchipindustrie. Zo versterken we de internationale concurrentiepositie van Nederland en de Brainportregio als hightechregio.
